Als onderdeel van de opleiding Missionair Werk wordt in het najaar van 2023 de nieuwe module ‘Missionair Bijbellezen’ aangeboden. Opleidingscoördinator en docent Haije Bergstra geeft een toelichting op deze nieuwe module.
Missionair Bijbellezen: weer een nieuwe term naast bijvoorbeeld contextueel Bijbellezen? Dat zou je op het eerste oog kunnen zeggen. Toch denk ik dat dat niet het geval is. Missionair Bijbellezen is een wijze van kijken naar de Bijbel die Gods handelen door de geschiedenis blootlegt. Daarom neem ik je mee om te ontdekken hoe deze benadering je lezen van de Bijbel kan vernieuwen.
Het thema Missionair Bijbellezen lijkt een beetje op een verwant thema: Missionaire Kerk. Deze twee woorden vormen een pleonasme. Het wil zeggen dat de kerk geen kerk is als deze niet missionair is. Ze gaat dan voorbij aan wat haar essentie moet zijn. Dat geldt ook voor de wijze waarop de Bijbel door gelovigen worden benaderd. Zo lezen we ook de Bijbel door een missionaire bril, omdat daarin wordt beschreven hoe een missionaire God op zoek is naar mensen. De Bijbel is een openbaring van Gods handelen in deze wereld en dat handelen heeft een missionair karakter.
Missio Deï
Binnen de missiologie duiden we dat aan met de term Missio Deï. Het heeft een tweeledige betekenis. Ten eerste zendt God zichzelf in deze wereld en ten tweede geeft Hij gelovigen de opdracht missionair present te zijn. Wanneer we dat weten, lezen we de Bijbel anders. Ten eerste ontdekken we een missionaire rode draad in de Bijbel die begint bij de Schepping en eindigt bij de nieuw hemel en aarde. In de Bijbel spelen het volk Israël en de wereldwijde gemeente een essentiële rol. Beiden worden ingeschakeld in Gods plan. Maar het betekent ook dat wij deel uit maken van dat grote verhaal van God.
In deze module volgen we, aan de hand het boek ‘De Bijbelse Missie’ van de missioloog Christopher Wright, de belangrijke missionaire tekstgedeelte uit zowel het Oude Testament als het Nieuw Testament. Een voorbeeld daarvan is in het Oude Testament de roeping van Abram en in het Nieuwe Testament het ontstaan van de eerste gemeente op de eerste Pinksterdag. Trekken we dat door dan inspireren deze verhalen de kerk en gelovigen van vandaag de dag en zetten hen in beweging.
Wanneer de rode draad in de Bijbel een missionair karakter heeft, zullen de afzonderlijke teksten naar de missionaire richting van het grote verhaal verwijzen.
Missionair perspectief
Naast de Bijbelse lijn is er in deze module ruim aandacht voor het leren lezen van de Bijbel vanuit een missionair perspectief. Wanneer de rode draad in de Bijbel een missionair karakter heeft, zullen de afzonderlijke teksten naar de missionaire richting van het grote verhaal verwijzen. De teksten in de Bijbel zullen Gods missionaire doelen ondersteunen. Het benaderen de verschillende geschriften in de Bijbel zullen dan ook binnen dat kader uitgelegd worden. Op die manier zal de inhoud van de Bijbel lokale gemeenten steunen in hun eigen rol in deze wereld als deel van Gods Missio Deï. Het versterkt de eigen identiteit die verankerd ligt in het sterven en de opstanding van Jezus Christus, het hoogtepunt van Gods verlossende doel voor de wereld. Gelovigen zullen zich vanuit de eigen missionaire context kunnen herkennen in de Bijbeltekst. De brieven van Paulus zijn dan in de eerste plaats geen fundament voor een systematische theologie maar een zoeken naar de rol en opstelling van een lokale gemeente in een niet-christelijke context. Dat ging met vallen en opstaan. Het Nieuwe Testament ontstond in een missionaire context en kan niet gelezen worden zonder daar rekening mee te houden. Deze benadering noemen we een missionaire hermeneutiek.
Deze twee delen, de missionaire rode draad van het Bijbel en een missionaire hermeneutiek, vormen de ruggengraat van de eerste module van de opleiding Missionair Werk.
