Hans Euser, directeur van Intercultural Church Plants en docent aan het Evangelisch College, schreef het boek ‘Meer kleur in de kerk’. Daarin bepleit hij het hoe, wat en waarom van intercultureel kerk zijn.
De kern is dit, vertelt Hans: ‘In de Bijbel zien we hoe zowel Vader, Zoon als Geest toewerken naar interculturele geloofsgemeenschappen. Een kleurrijk koninkrijk. Het zou goed zijn als wij als christenen meedoen aan waar God mee bezig is.’
In zijn compacte boekje werkt Hans die basis vanuit de Drie-eenheid van God verder uit. Hij laat zien hoe Jezus niet binnen de lijntjes kleurt, maar het evangelie de grens over brengt, tot aan de uiteinden van de aarde. Het werk dat Jezus in gang zette, werd door de Geest in het Bijbelboek Handelingen voortgezet. Hij helpt Petrus over Cornelius’ drempel. En brengt hem tot het inzicht: God maakt geen onderscheid tussen mensen.
Eigenlijk is die lijn vanuit het Oude Testament al zichtbaar. De Vader schept in Adam en Eva weliswaar één cultuur, maar stuurt aan op de vorming van vele culturen. Daarom roept Hij de mens op zich te verspreiden over de aarde. Rond de toren van Babel blijkt waar de mens desondanks voor kiest: homogeniteit. God laat het er echter niet bij zitten. Door spraakverwarring versnelt Hij het door Hem gewenste proces van diversificatie. Zo ontstaan alsnog vele volken. Alleen binnen die verscheidenheid kan Gods veelkleurige eenheid tot uiting komen.
Begin in je eigen cirkel van invloed
Deze boodschap brengt Hans, samen met zijn vrouw Carolien, al langer in de praktijk. Eerst in Veenendaal, waar ze de interculturele kerk ICF stichtten. Tegenwoordig in Rotterdam, waar ze onder de naam Blend Bloemhof koffie schenken, kleding verkopen en klanten knippen. De wijk waarin dit alles plaatsvindt bestaat voor 80% uit bewoners die een buitenlandse achtergrond hebben. Met als dieper doel: uit deze ‘café-kerk’ een community laten groeien.
Vanuit zijn ervaring geeft Hans les op het Evangelisch College in de 2-jarige opleiding Missionair Werk. Hij is onder andere verantwoordelijk voor het vak ‘Pionieren en missionair ondernemen’. Daarin maakt hij duidelijk wat de bijbels-theologische basis voor zijn werk is en deelt ondertussen allerlei praktische handvatten. Ook wanneer hij het Oude Testament doorwandelt met een groep deelnemers aan de EC-Bijbelcursus komen zijn belevenissen regelmatig voorbij.
Voor wie overtuigd raakt van het waarom van intercultureel kerk zijn, is de volgende vraag al snel: ‘Oké, maar hoe dan?’ In zeven sleutels geeft Hans in zijn boek aandacht aan bijvoorbeeld geestelijke strijd, groepsvorming en het vormgeven van een liturgie. Probeer maar eens ‘oosters orthodoxen en pinkstergelovigen’ samen te brengen in één dienst.
Tegelijkertijd wil hij waarschuwen het niet te groot te maken. Zelf zag hij bijvoorbeeld op het schoolplein van zijn kinderen verschillende groepen ontstaan. Hans koos ervoor bij de groep te gaan staan waar hij zelf het minste mee had. Dat waren de Turken en de Marokkanen. Uit deze contacten zijn vriendschappen ontstaan. Durf de uitdaging dus aan te gaan in je eigen cirkel van invloed. Daarna kun je nadenken over grotere thema’s als kerkplanting of kerkvernieuwing, maar begin klein en in de buurt.
Intercultureel kerk zijn is een weg van zelfverloochening, je kruis op je nemen. Dan word je wel gedwongen de Heer te zoeken, wil je niet het bijltje erbij neergooien
Die ander is lui of luid
Wie deze weg gaat bewandelen, moet er wel rekening mee houden zichzelf tegen te komen. Hans vertelt: ‘Er kan angst zitten. Begrijpt de ander mij wel? Snap ik wel wat hij bedoelt? Spreekt hij Nederlands? Kan ik hem verstaan?’ Daaronder kan ook een diepere laag zitten, legt hij uit. ‘Dat je vanuit trots de ander beoordeelt, vanuit je eigen referentiekader. Je vindt die ander lui of luid, zonder hem gesproken of bevraagd te hebben.’ Ten slotte kan er ook sprake zijn van ontmoediging. Het gaat niet vanzelf. Hans: ‘Het is een weg van zelfverloochening, je kruis op je nemen. Dan word je wel gedwongen de Heer te zoeken, wil je niet het bijltje erbij neergooien.’
Ondanks de soms moeilijke momenten wil Hans niet meer terug. Als hij rondkijkt in Nederlandse kerken ziet hij hoe geloof soms heel gewoon is. Iets waarin we zijn opgegroeid. Maar, vertelt hij, hoe anders is het voor ‘de moslims die tot geloof komen en bereid zijn alles te geven. Of de overgave van Afrikaanse broers en zussen in het dienen van de Heer. Hun vrijmoedigheid in het getuigen. Het helpt mij en ik denk dat het de kerk ook kan helpen. Daarom blijf ik verlangen naar die verbinding en interactie!’
Meer informatie?
Wil je dieper in deze materie duiken, bezoek dan de studiedag waarop het boek ‘Meer kleur in de kerk’ wordt gepresenteerd. Er is een lezing, een panelgesprek en er zijn workshops. De dag vindt plaats op 10 oktober 2025 in Veenendaal. En als je je daarna nog verder hierin wilt verdiepen, is de Opleiding Missionair Werk misschien iets voor jou!